Alle Rotterdammers op een laagdrempelige manier gezonder en vitaler maken met behulp van slimme technologie. Dat is het doel van VITR. Oprichter Suzanne van Pelt, projectleider Sofian Oueslati en professor Eric van Gorp vertellen meer over het VITR-project, dat staat voor een sterke, gezonde stad met gezonde inwoners.
Leefstijlactivist
Suzanne van Pelt noemt zichzelf een leefstijlactivist. Met haar bedrijf Smart Health zet ze al jaren slimme technologie in om preventief de leefstijl van mensen te verbeteren. ‘Dat deden we tot nu toe vooral voor medewerkers van bedrijven, waaronder Zeeman en Spar,’ vertelt Suzanne. ‘Met de inzet van de technologie kan in bedrijven een reductie in ziekteverzuim worden gerealiseerd van minstens twintig procent. Dat zette me aan het denken. Waarom zouden we onze technologie niet breder beschikbaar maken? Daarom hebben we besloten om VITR te ontwikkelen.’
VITR staat voor Vitaal Innovatie Traject Rotterdam. Dit project is een initiatief van het VITR Consortium, dat wordt gevormd door Erasmus MC, Kenniscentrum Zorginnovatie van Hogeschool Rotterdam, Smart Health, wmo radar, Medical Delta Living Lab Vit for life en Stichting Lezen en Schrijven. De VITR Vitaalscan is een belangrijk onderdeel van VITR: een online scan, gebaseerd op medisch gevalideerde vragenlijsten over voeding, beweging en (persoonlijke) hygiëne met vragen over roken, stress, bloeddruk en de erfelijke belasting van de deelnemer. Op basis van de antwoorden wordt door een slim algoritme de status van de leefstijl en het hartrisico van de deelnemer berekend en in kaart gebracht, dé twee elementen die bepalend zijn voor de staat gezondheid. Met heldere beeldtaal (rode, oranje en groene smileys) krijgt de deelnemer de persoonlijke scores te zien, aangevuld met uitgebreid persoonlijk advies.
Grote gezondheidsverschillen
‘Wij bieden de VITR Vitaalscan aan alle Rotterdammers aan,’ vertelt Suzanne. ‘Rotterdam scoort op het gebied van leefstijl helaas slechter dan de rest van de Nederland.’ Uit onderzoek van het Erasmus MC blijkt: het percentage rokers ligt hier hoger, er is meer overgewicht en meer gebruik van alcohol. Daardoor overlijden Rotterdammers gemiddeld anderhalf jaar eerder dan andere Nederlanders. Ook binnen de stad bestaan grote gezondheidsverschillen tussen inwoners. Inwoners van Nesselande worden bijvoorbeeld bijna acht jaar ouder dan mensen die in de buurt van de Maashaven wonen*.
Die verschillen zijn leefstijlactivist Suzanne een doorn in het oog. ‘Een sterke stad is een stad met gezonde inwoners. Met behulp van VITR wil ik de gezondheidsongelijkheid in Rotterdam echt bestrijden. Het is onze missie dat iedere Rotterdammer die dat wil toegang heeft tot de juiste informatie over gezondheid en leefstijl. Met de juiste tools kunnen Rotterdammers zelf preventief hun leefstijl verbeteren. Daarnaast doen we onderzoek en kunnen we de gemeente inzichten bieden gebaseerd op data. Dat helpt bij het maken van gezondheidsbeleid voor de Rotterdammers. En zorgt ervoor dat budgetten voor preventie op de juiste manier besteed worden en op de juiste plekken terechtkomen.’
Belangrijke rol voor hygiëne
‘VITR is ontstaan in 2020, aan het begin van de coronapandemie,’ vertelt professor Eric van Gorp. Hij is internist-infectioloog en viroloog bij het Erasmus-MC en lid van de raad van advies van VITR. ‘Thema’s als hygiëne en tandenpoetsen speelden eerder binnen leefstijlinterventies geen grote rol, maar door corona is hygiëne steeds belangrijker geworden. Uiteraard niet alleen in Rotterdam. Daarom hebben we allerlei vragen aan de VITR Vitaalscan toegevoegd om mensen te stimuleren om na te denken over hun hygiëne.’
Wie na het invullen van de VITR Vitaalscan aan de slag wil met het verbeteren van zijn leefstijl, kan een jaar lang kosteloos terecht op het e-Healthplatform van Smart Health. Dit platform bevat een uitgebreide online gezondheidstest die ingaat op hoe deelnemers hun gezondheid en leefstijl ervaren (e-PMO); in 96% van de gevallen geeft deze dezelfde uitslag als een onderzoek bij de dokter. Daarnaast staan er op het platform praktische tips, inspirerende blogs en tal van challenges. Een persoonlijk dashboard toont de eigen persoonlijke scores en daaraan gekoppeld adviezen voor leefstijlbetering. Op basis van de persoonlijke scores wordt de deelnemer ook gekoppeld aan leefstijlcoaches, diëtisten, fysiotherapeuten, sportscholen en beweeginitiatieven; ook die zorgprofessionals die onder de verzekerde zorg vallen. Gebaseerd op de postcode en persoonlijke scores toont de technologie precies het gezondheidsaanbod dat persoonlijk relevant én in de buurt is. ‘Die koppeling met lokale gezondheidsaanbieders vinden wij heel belangrijk,’ zegt Suzanne. ‘Op deze manier kunnen we Rotterdammers inzicht geven in het aanbod bij hen in de buurt. Vaak weten mensen niet waar ze terecht kunnen.’
On- en offline ondersteuning
De combinatie tussen online en fysieke aspecten komt ook naar voren in het blended care traject van VITR. In de Rotterdamse wijken Delfshaven, Overschie en Centrum onderzoekt VITR in nauwe samenwerking met welzijnspartner wmo radar op welke wijze mensen uit deze drie gebieden het best gestimuleerd kunnen worden om stapje voor stapje fitter en gezonder te worden. Het blended care project kan worden uitgevoerd met subsidie vanuit DigiDeal010, een subsidie die vanuit de gemeente Rotterdam is verstrekt. Aan dit project doen 140 deelnemers mee. Naast de VITR Vitaalscan en het e-Healthplatform van Smart Health wordt offline ondersteuning aangeboden in de vorm van groepsbijeenkomsten, die worden gegeven door zorgprofessionals. Zes weken lang leren de deelnemers meer over diverse leefstijlthema’s: van beweging tot voeding en van water drinken, tot slaap, stress tot hygiëne.
‘Tijdens de bijeenkomsten krijgen de deelnemers leefstijladvies van onder andere leefstijlcoaches en diëtisten en gaan ze gezamenlijk bewegen of koken,’ vertelt projectleider Sofian Oueslati. ‘Om alle deelnemers betrokken te houden, sturen we gedurende de week ook tips en adviezen per e-mail. Daarnaast delen we video’s in de WhatsApp-groep, die we met elkaar hebben. De onderwerpen zijn heel divers. We vertellen meer over het belang van bewegen en leggen uit hoe deelnemers stress kunnen verminderen. Maar het zijn ook heel concrete tips, bijvoorbeeld over de hoeveelheid suiker die in blikjes groente of in vlees kan zitten. Het draait allemaal om bewustwording. Zo hopen we de deelnemers te stimuleren om echt stap voor stap hun leefstijl duurzaam te verbeteren.’
De pilot van het blended care traject duurt een jaar. ‘We verzamelen alle data en gaan de uitkomsten uit de drie verschillende wijken met elkaar vergelijken,’ vertelt Sofian. ‘Dit moet ertoe leiden dat we de Rotterdammers nog beter kunnen helpen met het verbeteren van hun leefstijl. Dat is niet alleen goed voor de Rotterdammers, maar ook voor de stad. Doordat we op grote schaal data uit de wijken verzamelen en de gemeente inzicht geven in deze lokale gezondheidsdata, kunnen we beter in kaart brengen welke uitdagingen er spelen in welke wijken.’
Voor echt álle Rotterdammers
Om het voor iedere Rotterdammer mogelijk te maken om gebruik te maken van de VITR Vitaalscan wordt deze niet alleen aangeboden in het Nederlands, maar ook in het Engels, Arabisch, Turks en Spaans. ‘Daarnaast kan de VITR Vitaalscan voorgelezen worden, speciaal voor mensen die moeite hebben met lezen en schrijven,’ zegt Sofian. ‘Die doelgroep is in Rotterdam best groot. Als je zoals wij echt álle Rotterdammers wilt bereiken, dan moet je hen dus zeker niet vergeten.’
*Cephir rapport 'Effecten van preventieve leefstijlinterventies op de volksgezondheid'
Meedoen?
Ben je zorgaanbieder of denk jij met jouw dienst of product te kunnen bijdragen aan een gezonder en vitaler Rotterdam? Dan komt VITR graag in contact met jou. Door krachten te bundelen, kunnen we meer impact maken en een stadsbrede leefstijlinterventie van de grond krijgen.
