Yvonne drinkt door VITR meer water en moet elke dag bewegen van zichzelf

De dood van een goede vriend overtuigde Yvonne Touw (62) om haar leefstijl te veranderen. Mede daarom deed ze in de eerste maanden van 2022 mee aan het blended care programma van VITR in Rotterdam-Centrum. Ze kreeg er extra tips om haar gedragsverandering door te zetten. 

Het blended care programma van VITR en samenwerkingspartner wmo radar is een traject van zes weken voor de doelgroep van welzijnsorganisatie wmo radar. Zes fysieke bijeenkomsten onder leiding van zorgprofessionals worden gecombineerd met online tips en adviezen via het e-Healthplatform van Smart Health. Na eerst de medisch gevalideerde, digitale VITR Vitaalscan samen met een zorgprofessional te hebben doorlopen, kan via dit platform een uitgebreide gezondheidstest (e-PMO) gedaan worden. Naast praktische tips, inspiratie en tal van challenges kan de deelnemer daarna op het platform – op basis van de eigen postcode en persoonlijke scores – ook de hulp inroepen van gezondheidsprofessionals zoals leefstijlcoaches en diëtisten.  

Het blended care programma van VITR is een pilot van een jaar in de drie wijken waar wmo radar actief is: Centrum, Delfshaven en Overschie. Ook Erasmus MC, Smart Health, Kenniscentrum Zorginnovatie, Hogeschool Rotterdam, Medical Delta Living Lab VIT for Life en Stichting Lezen en Schrijven werken mee aan het project. 

Duurzame gedragsverandering

VITR en wmo radar willen met het blended care traject duurzame gedragsverandering realiseren. Hoewel de levensverwachting in Nederland stijgt, is het geen vanzelfsprekendheid dat we allemaal in goede gezondheid ouder worden. Ongezonde leefgewoonten als roken, te weinig bewegen en ongezonde voeding hebben een negatieve impact op de volksgezondheid. Zeker in Rotterdam, waar inwoners gemiddeld ongezonder zijn dan in de rest van Nederland. Het blended care traject van VITR moet daar verandering in brengen, door preventie laagdrempelig en schaalbaar te maken én door de effectiviteit van die preventie te meten. Dit onderzoek is een belangrijk onderdeel van het project. Door in kaart te brengen hoe Rotterdam ervoor staat op het gebied van vitaliteit, kunnen we met z’n allen werk maken van een gezonde, sterke stad. 

Bekend terrein

Yvonne Touw volgde de groepsbijeenkomsten van het blended care programma van VITR in De Kip, het Huis van de Wijk Stadsdriehoek aan de Kipstraat. Ze kende er de weg al, omdat ze er bijna wekelijks komt voor de avond van Groenten zonder Grenzen. Dit vrijwilligersinitiatief verzamelt overgebleven groenten en fruit om daarmee gratis gezonde, veganistische maaltijden aan te bieden. Bewoners uit de buurt kunnen wekelijks aansluiten bij zo’n maaltijd. ‘Hartstikke gezellig,’ zegt Yvonne. ‘Je leert de wijkbewoners kennen en het is ook nog eens hartstikke gezond.’

Hartaanval

Niet dat Yvonne sociale contacten mist. Ze woont dan wel alleen in haar appartement in de Oude Haven, maar ze heeft veel vrienden. Met hen bezoekt ze festivals en concerten of spreekt ze af op een Rotterdams terras. Toch heeft Yvonne geen zorgeloos leven. Eerst kwam de coronapandemie, waardoor het lastiger werd om met vrienden af te spreken. Midden in die pandemie overleed haar beste vriend op 60-jarige leeftijd aan een hartaanval. 

Ontslag en operatie

Tot overmaat van ramp werd ze ontslagen bij het transportbedrijf waar ze werkte als receptioniste. ‘Met nog heel veel andere, vooral oudere collega’s. Vanwege tegenvallende bedrijfsresultaten.’ En toen werd ze in maart 2021 ook nog eens geopereerd. Een beknelde zenuw in haar nek belemmerde de beweeglijkheid in haar rechterschouder, -arm en -hand. ‘Zat ik ineens thuis, terwijl ik 47 jaar lang fulltime had gewerkt. Ik had niks te doen en was na die operatie niet erg mobiel. Geen leuke tijd.’ 

Tijd voor een check

De dood van de goede vriend zette Yvonne aan het denken. ‘Hij bewoog te weinig en zijn cholesterol was te hoog. Ik dacht: hoe sta ik er zelf eigenlijk voor? Hoe zit het met mijn cholesterol en bloeddruk? Heb ik misschien diabetes? Ik was al gestopt met roken en dronk niet veel, maar ik bewoog niet heel veel en at ook niet altijd super gezond. Je weet wel wat goed voor je is, maar toch laat je de goede gewoonten wel eens een tijdje uit je handen glippen. Het is soms makkelijker om te denken: laat ik die fles wijn toch maar leegschenken. Of: ik ben moe, laat ik vanavond maar op de bank blijven zitten in plaats van een rondje wandelen.’

Preventie door GLI

Yvonne ging naar de huisarts om te checken hoe ze ervoor stond. ‘Daar bleek mijn BMI te hoog. Ik was een risicogeval. Daar moest ik aan gaan werken. Zo ben ik bij een leefstijlcoach terechtgekomen en ben ik de Gecombineerde Leefstijl Interventie gestart.’ Dit is een traject van twee jaar voor mensen met overgewicht of obesitas, dat erop is gericht om een blijvende gedragsverandering en gezonde leefstijl te bereiken. De GLI wordt vergoed vanuit de basisverzekering. ‘Met zo’n traject kan ik voorkomen dat ik hartproblemen of een chronische ziekte krijg,’ is de overtuiging van Yvonne.  

Gratis gezondheidstips

Haar leefstijlcoach Evelyne Hurkmans wees op de mogelijkheid om mee te doen aan een van de blended care trajecten van VITR. ‘Dat sprak me direct aan,’ zegt Yvonne. ‘Als je gratis informatie en tips over je gezondheid kunt krijgen, waarom zou je die kans dan laten liggen? In dit geval hielp het mee dat ik op dit moment niet werk; de bijeenkomsten waren op dinsdagochtend en daar had ik anders niet bij kunnen zijn. Daarnaast kende ik het wijkcentrum al. Ook vond ik het prettig dat het traject maar zes weken duurde. Met de GLI heb ik al een langdurig traject dat ik volg. Daar paste er niet nog één bij.’

Rode cijfers

Het traject begon met het invullen van de VITR Vitaalscan. Yvonne kreeg een groen vinkje voor haar hartrisico. Haar leefstijl kleurde rood; hier gaf de scan het cijfer 5,1 (op een schaal van 10) aan. ‘Dat had ik wel een beetje verwacht, maar toch is het schrikken als je rode cijfers ziet,’ zegt Yvonne. ‘Dat motiveerde mij extra om hiermee aan de slag te gaan.’ 

Theorie en praktijk

Tijdens de zes groepsbijeenkomsten werden verschillende thema’s behandeld: van water drinken tot voeding en van bewegen tot mentale ontspanning. Theoretische informatie werd daarbij afgewisseld met een gedeelte waarbij de deelnemers zelf aan de slag moesten. De beweeglessen werden gegeven door fysiotherapeuten uit de buurt. Yvonne: ‘Van hen hebben we meer gehoord over het belang van bewegen. Ook hebben ze ons een aantal oefeningen gegeven, onder meer op het gebied van kracht en evenwicht. Bijvoorbeeld een oefening waarbij je twee flessen op de grond zet, om daar dan met je been overheen te zwaaien. Dat lijkt makkelijk, maar dat is het echt niet!’

Meer water drinken

Met de leefstijlcoaches ging de groep de stad in voor een mindfulness-wandeling. ‘Daarbij moesten we heel langzaam lopen en al onze zintuigen aan het werk zetten. Wat ruik je? Wat hoor je? Wat zie je? Dat was niet helemaal aan mij besteed. Ik stap liever een paar uur door de duinen om mijn hoofd leeg te maken. De ademhalingsoefeningen wil ik wel gaan toepassen als ik gestrest ben.’ Ook de tips over water drinken nam Yvonne ter harte. ‘Ik drink nu bewust anderhalf tot twee liter per dag. Ik begin de dag al met een glas water en zet ook een glas water naast mijn bed.’

Rondje bruggen

Ook op andere fronten is Yvonne extra geïnspireerd geraakt door het blended care traject van VITR. ‘Ik ben veel meer gaan bewegen. Ik probeer elke dag een stuk te wandelen. Soms loop ik het rondje over de Willemsbrug en Erasmusbrug, dat zijn al 8.000 stappen. Ik mis het inmiddels als ik een dag niet buiten ben geweest. Daarnaast zit het inmiddels in mijn systeem dat ik constateer als ik gemakzuchtig word. Dat is al winst. Laatst was ik een weekend weg met een vriendin en aten we twee keer patat. Dan wil ik er wel graag groente bij en baal ik ervan als er alleen maar een beetje aangemaakte sla bij zit. Dat soort dingen zijn ingezet tijdens de GLI en verder versterkt door mijn deelname aan het blended care programma van VITR.’

Online coaching

Dat kwam niet alleen door de groepsbijeenkomsten, maar ook door het gebruik van het e-Healthplatform van SmartVitaal en WhatsApp-groep waarin wekelijks tips en adviezen werden gedeeld. ‘Op het e-Healthplatform van SmartVitaal is echt ontzettend veel informatie te vinden over alle onderwerpen. Te veel bijna, waardoor ik soms even moest zoeken,’ zegt Yvonne. ‘Ook via WhatsApp werden veel artikelen en video’s met oefeningen gedeeld. Ik kwam er soms bijna niet aan toe, ook omdat we elke week een ander onderwerp behandelden. Er had van mij wel iets meer tijd tussen de bijeenkomsten mogen zitten. Maar het is niet voor niets een pilot. Die zijn er om van te leren. Ik vond het in ieder geval ontzettend leuk en nuttig om aan het blended care programma van VITR mee te doen. Aan een vervolg zou ik zo weer meedoen!’